Trong một hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC), mọi thiết bị dù là nhỏ nhất đều phải đạt độ tin cậy tuyệt đối. Trong đó, van bướm PCCC không chỉ là một thiết bị đóng/mở dòng nước thông thường, mà nó đóng vai trò là một thiết bị an toàn trọng yếu, đảm bảo dòng nước luôn sẵn sàng dập tắt hỏa hoạn khi có sự cố xảy ra.
Cùng Van công nghiệp HP tìm hiểu các đặc điểm, phân loại, ứng dụng và hướng dẫn bạn cách lựa chọn van bướm PCCC đúng tiêu chuẩn qua bài viết dưới đây.

Van bướm PCCC là gì?
Van bướm PCCC là loại van bướm được thiết kế, sản xuất và kiểm định theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của ngành phòng cháy chữa cháy. Chức năng chính của nó là để kiểm soát (đóng/mở) dòng nước trên các đường ống của hệ thống chữa cháy.
Mục tiêu cốt lõi của van PCCC khác hoàn toàn so với van nước thông thường. Nếu van nước tập trung vào hiệu quả vận hành và chi phí, thì mục tiêu số một của van PCCC là độ tin cậy tuyệt đối. Nó phải đảm bảo sẽ hoạt động hoàn hảo ngay lập tức, ngay cả sau nhiều năm lắp đặt mà không được thao tác.

Đặc điểm nổi bật của dòng van bướm PCCC
Để được phép lắp đặt trong một hệ thống an toàn quan trọng như PCCC, van bướm chữa cháy phải sở hữu những đặc điểm kỹ thuật vượt trội sau đây.

Đạt tiêu chuẩn, chứng nhận UL/FM
Đây là đặc điểm quan trọng nhất để đánh giá chất lượng của một thiết bị PCCC. UL (Underwriters Laboratories) và FM (Factory Mutual Approved) là các chứng nhận an toàn phòng cháy chữa cháy khắt khe và uy tín nhất thế giới, được cấp bởi các tổ chức kiểm định độc lập tại Mỹ.
Để đạt được chứng nhận này, van phải vượt qua các bài kiểm tra cực kỳ khắc nghiệt về độ bền, độ tin cậy, khả năng chịu áp lực gấp nhiều lần… Van bướm PCCC có chứng nhận UL/FM là sự bảo chứng cao nhất cho chất lượng, đảm bảo van sẽ không hỏng hóc vào thời điểm quan trọng nhất. Đây là yêu cầu bắt buộc trong nhiều dự án lớn, nhà máy FDI.
Tùy chọn tích hợp công tắc giám sát
Đây là một tính năng an toàn phổ biến và rất quan trọng, không phải là mặc định trên tất cả các van. Van bướm tín hiệu điện (hay còn gọi là van bướm báo cháy) được gắn thêm một hộp công tắc giám sát. Trong hệ thống PCCC, các van phải luôn ở trạng thái “mở hoàn toàn”.
Nếu có ai đó vô tình hoặc cố ý đóng van lại dù chỉ một chút, công tắc sẽ ngay lập tức gửi tín hiệu cảnh báo về tủ báo cháy trung tâm, giúp người quản lý luôn biết được hệ thống có đang ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu hay không.
Sơn Epoxy màu đỏ đặc trưng
Toàn bộ thân van được sơn một lớp Epoxy dày màu đỏ. Đây là màu sắc tiêu chuẩn quốc tế cho các thiết bị PCCC, giúp đội ngũ vận hành và cứu hỏa dễ dàng nhận biết và thao tác trong trường hợp khẩn cấp.
Vật liệu chế tạo chất lượng cao
Để đảm bảo độ bền trong hàng chục năm, vật liệu của van bướm dùng trong PCCC phải là loại tốt nhất:
- Thân van: Luôn là gang dẻo để đảm bảo độ bền cơ học cao, chống va đập tốt.
- Đĩa van: Thường làm từ inox hoặc gang dẻo được bọc cao su EPDM toàn phần để chống rỉ sét trong môi trường nước.
- Gioăng: Luôn là cao su EPDM chất lượng cao, đảm bảo độ kín và tuổi thọ.
Các loại van bướm phổ biến trong hệ thống PCCC
Để đáp ứng các yêu cầu khác nhau về tốc độ vận hành, lực thao tác và khả năng giám sát, van bướm PCCC thường được cung cấp dưới ba phiên bản chính sau đây.
Van bướm PCCC tay gạt
Loại van này sử dụng tay gạt để đóng/mở nhanh, thường dùng cho các kích thước nhỏ (đến DN200). Nó có ưu điểm là gọn nhẹ, thao tác nhanh, thường được lắp trên các đường ống nhánh hoặc các vị trí ít quan trọng hơn.

Van bướm PCCC tay quay
Đây là loại cơ bản và phổ biến nhất, vận hành bằng hộp số (vô lăng). Hộp số giúp việc thao tác, đặc biệt với các size lớn, trở nên nhẹ nhàng hơn và có kiểm soát. Việc đóng/mở từ từ cũng giúp chống lại hiện tượng sốc áp (búa nước), bảo vệ đường ống.

Van bướm PCCC tín hiệu điện
Đây là phiên bản được yêu cầu nhiều nhất hiện nay cho các vị trí quan trọng. Về cơ bản, nó là một chiếc van bướm tay quay được nhà sản xuất tích hợp sẵn một hộp tín hiệu điện (công tắc giám sát), hay còn gọi là van bướm báo cháy.

Các ứng dụng của van bướm chữa cháy trong hệ thống PCCC
Với vai trò là một thiết bị kiểm soát dòng chảy trọng yếu, van bướm PCCC được lắp đặt tại nhiều vị trí chiến lược trong hệ thống để đảm bảo khả năng vận hành, phân vùng và bảo trì. Dưới đây là những ứng dụng phổ biến nhất của chúng.
- Lắp đặt trên các đường ống chính cấp nước cho hệ thống Sprinkler (đầu phun tự động).
- Lắp đặt trên các đường ống của hệ thống PCCC vách tường (họng cứu hỏa).
- Lắp đặt trong phòng bơm chữa cháy, ở cả đường ống hút và đường ống đẩy của máy bơm.
- Dùng để phân chia và cách ly các khu vực chữa cháy khác nhau trong một tòa nhà hoặc nhà xưởng lớn, giúp việc bảo trì hoặc xử lý sự cố trở nên dễ dàng hơn.

Hướng dẫn lựa chọn van bướm PCCC đúng chuẩn
Việc lựa chọn sai van bướm PCCC có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng, không chỉ về an toàn khi có hỏa hoạn mà còn về pháp lý khi nghiệm thu công trình. Để đảm bảo bạn đầu tư đúng sản phẩm, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn và yêu cầu của dự án, hãy dựa vào các tiêu chí quan trọng sau đây.
- Kiểm tra chứng nhận: Ưu tiên hàng đầu là các sản phẩm van bướm có chứng nhận UL/FM, đặc biệt với các dự án yêu cầu cao. Hãy yêu cầu nhà cung cấp xuất trình chứng chỉ này.
- Xác định nhu cầu về giám sát: Vị trí lắp đặt van có nằm trên đường ống chính, có quan trọng không? Nếu có, bắt buộc phải chọn van bướm tín hiệu điện.
- Chọn kiểu vận hành phù hợp: Dựa vào kích thước và vị trí lắp đặt để chọn van bướm PCCC tay gạt hay tay quay. Tay quay là lựa chọn an toàn và phổ biến hơn cho hầu hết các vị trí.
- Yêu cầu đầy đủ CO, CQ: Luôn yêu cầu nhà cung cấp xuất trình đầy đủ giấy tờ chứng nhận xuất xứ và chất lượng để đảm bảo hàng chính hãng và phục vụ công tác nghiệm thu.

Qua bài viết trên, có thể thấy van bướm PCCC không chỉ đơn thuần là một thiết bị trên đường ống, mà là một thành phần an toàn trọng yếu, được thiết kế và kiểm định theo những tiêu chuẩn khắt khe nhất như UL/FM. Sự khác biệt từ vật liệu chế tạo, các chứng nhận uy tín cho đến tính năng giám sát trạng thái của van bướm báo cháy, tất cả đều nhằm một mục đích duy nhất: đảm bảo độ tin cậy tuyệt đối khi có hỏa hoạn xảy ra.
Việc lựa chọn đúng sản phẩm không chỉ giúp công trình dễ dàng được nghiệm thu mà còn là sự đảm bảo an toàn lâu dài cho tài sản và con người. Để đảm bảo bạn đầu tư đúng sản phẩm van bướm chữa cháy chất lượng cao, đáp ứng mọi tiêu chuẩn an toàn, hãy liên hệ với Van công nghiệp HP. Đội ngũ kỹ sư của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn để bạn chọn được giải pháp phù hợp nhất với chi phí tối ưu nhất.

