Khi nói đến van bướm, van bướm gang chính là dòng sản phẩm phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất trên thị trường hiện nay. Với sự cân bằng hoàn hảo giữa hiệu suất, độ bền và chi phí đầu tư hợp lý, nó được xem là lựa chọn hàng đầu cho vô số hệ thống đường ống. Tuy nhiên, van bướm gang cũng có rất nhiều biến thể khác nhau về phương thức vận hành. Vậy làm thế nào để chọn đúng loại van tay gạt, tay quay hay điều khiển tự động cho ứng dụng của bạn?
Bài viết này Van công nghiệp HP sẽ giúp bạn hiểu rõ từ A-Z về van bướm gang, từ cấu tạo, phân loại, cho đến cách lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất cho hệ thống của mình.

Van bướm gang là gì? Cấu tạo tiêu chuẩn
Van bướm gang là loại van bướm có thân van được đúc từ vật liệu gang. Đây chính là dòng sản phẩm phổ biến, chiếm thị phần lớn nhất trong các ứng dụng công nghiệp và cấp nước thông thường.
Sở dĩ nó được ưa chuộng đến vậy là nhờ sự cân bằng hoàn hảo giữa độ bền cơ học cao, khả năng làm việc ổn định và một mức giá thành cực kỳ cạnh tranh so với các vật liệu khác như inox hay thép.

Để tối ưu hóa về cả hiệu suất lẫn chi phí, các nhà sản xuất uy tín thường tạo ra một cấu hình “kinh tế – kỹ thuật” rất thông minh và đã trở thành tiêu chuẩn cho dòng van này. Cấu tạo của một chiếc van bướm gang chất lượng thường bao gồm:
- Thân van: Được làm từ gang dẻo. Loại gang này có độ bền kéo và khả năng chống va đập tốt hơn hẳn gang xám thông thường, giúp van chắc chắn và an toàn hơn khi vận hành ở các mức áp suất cao như PN16. Bên ngoài thân van được phủ một lớp sơn Epoxy dày để chống lại sự ăn mòn của môi trường lắp đặt.
- Đĩa van: Thường được làm từ Ttép không gỉ (Inox 304/316). Do đĩa van là bộ phận tiếp xúc trực tiếp và liên tục với lưu chất, việc sử dụng inox giúp nó không bị rỉ sét, đảm bảo an toàn vệ sinh (đặc biệt cho môi trường nước sạch) và kéo dài tuổi thọ của van.
- Trục van: Cũng được làm từ inox để chống ăn mòn và đảm bảo vận hành trơn tru, không bị kẹt sau một thời gian dài sử dụng.
- Gioăng làm kín: Là lớp lót bên trong thân van, thường được làm từ cao su EPDM. Vật liệu này có độ đàn hồi tốt, làm kín hiệu quả và tương thích hoàn toàn với môi trường nước.

Tại sao van cánh bướm gang lại là lựa chọn phổ biến nhất?
Van bướm gang đã trở thành lựa chọn mặc định cho nhiều hệ thống đường ống nhờ sở hữu những ưu điểm vượt trội sau đây.
- Chi phí đầu tư tối ưu: Đây là lợi thế lớn nhất. Gang là vật liệu có chi phí sản xuất thấp, giúp giá thành của van bướm gang rẻ hơn đáng kể so với van inox hay van thép, phù hợp với ngân sách của đa số các dự án.
- Chất lượng ổn định, đáng tin cậy: Với cấu hình thân gang đĩa inox, van có độ bền cao, hoạt động tốt trong các môi trường phổ thông như nước, khí nén, giúp hệ thống vận hành ổn định trong nhiều năm.
- Hàng hóa luôn có sẵn số lượng lớn: Do là dòng sản phẩm phổ thông, van bướm gang luôn được các nhà phân phối nhập khẩu với số lượng lớn và đầy đủ kích thước, giúp đáp ứng nhanh chóng mọi tiến độ công trình.
- Đa dạng về chủng loại và kích thước: Van bướm gang cung cấp đầy đủ các tùy chọn từ vận hành thủ công đến tự động, kết nối wafer, lug hay mặt bích.

Phân loại van bướm gang phổ biến trên thị trường
Để đáp ứng các nhu cầu vận hành khác nhau, từ thủ công đơn giản đến tự động hóa, van bướm thân gang được phân loại chủ yếu dựa trên cơ cấu vận hành.
Van bướm tay gạt gang
Đây là loại van cơ bản, phổ biến và có giá thành rẻ nhất. Với thiết kế tay gạt, nó cho phép đóng/mở van một cách nhanh chóng chỉ bằng một thao tác xoay 90 độ. Loại van này phù hợp nhất cho các đường ống có kích thước từ DN50 đến DN200.

Van bướm tay quay gang
Được trang bị thêm hộp số trợ lực (vô lăng), loại van này giúp việc vận hành trở nên nhẹ nhàng, êm ái và có kiểm soát hơn. Van bướm gang tay quay là lựa chọn tiêu chuẩn cho các đường ống có kích thước lớn (thường từ DN200 trở lên) hoặc các vị trí cần đóng/mở từ từ để chống sốc áp (búa nước).

Van bướm gang điều khiển điện
Van bướm thân gang điều khiển điện là giải pháp tự động hóa, là sự kết hợp giữa thân van bướm gang và một bộ truyền động điện (Electric Actuator). Nó cho phép người dùng đóng/mở van từ xa thông qua tín hiệu điện, rất phù hợp cho các vị trí lắp đặt trên cao, khó tiếp cận hoặc tích hợp vào hệ thống điều khiển trung tâm (PLC, BMS).

Van bướm gang điều khiển khí nén
Tương tự van điện, loại van này kết hợp thân van gang và một bộ truyền động khí nén (Pneumatic Actuator). Ưu điểm của nó là tốc độ đóng/mở cực kỳ nhanh và an toàn trong các môi trường dễ cháy nổ (vì không phát sinh tia lửa điện), được ưa chuộng trong các dây chuyền sản xuất.

Khám phá các ứng dụng điển hình của van bướm thân gang
Với thế mạnh vượt trội về chi phí, độ bền trong môi trường nước và sự đa dạng về chủng loại, van bướm gang đã trở thành một thiết bị không thể thiếu trong hầu hết các hệ thống cơ điện (M&E) và công nghiệp phổ thông. Dưới đây là những ứng dụng điển hình nhất của chúng.
- Hệ thống cấp và thoát nước sạch: Là ứng dụng số một và phổ biến nhất trong các tòa nhà, khu dân cư, nhà máy.
- Hệ thống xử lý nước thải: Dùng cho các dòng nước thải không chứa hóa chất ăn mòn mạnh.
- Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC): Cực kỳ phổ biến trên các đường ống cấp nước chữa cháy do giá thành hợp lý và khả năng đóng/mở nhanh.
- Hệ thống điều hòa không khí và giải nhiệt (HVAC, Chiller): Dùng để điều khiển dòng nước lạnh trong các hệ thống giải nhiệt của tòa nhà, nhà xưởng.
- Nhà máy sản xuất: Dùng cho các đường ống nước làm mát, khí nén áp suất thấp…

Hướng dẫn lựa chọn van bướm thân gang cánh inox đúng chuẩn
Việc lựa chọn đúng loại van bướm gang không chỉ đơn thuần là chọn đúng kích thước. Để đảm bảo van hoạt động hiệu quả, bền bỉ và an toàn, bạn cần xem xét một vài yếu tố kỹ thuật then chốt. Hãy cùng đi qua các tiêu chí quan trọng sau đây để đưa ra quyết định chính xác nhất.
- Xác định đúng kiểu vận hành: Dựa vào kích thước và yêu cầu hệ thống để chọn tay gạt (size < DN200), tay quay (size ≥ DN200) hay điều khiển tự động.
- Chọn đúng loại gioăng: EPDM là tiêu chuẩn cho nước. Nếu lưu chất có lẫn dầu, bắt buộc phải chọn NBR. Đây là yếu tố rất quan trọng.
- Kiểm tra áp suất và nhiệt độ làm việc: Đảm bảo van có thông số (PN10/PN16) phù hợp với áp suất tối đa của hệ thống.
- Lựa chọn thương hiệu uy tín: Ưu tiên các thương hiệu có đầy đủ giấy tờ CO, CQ để đảm bảo chất lượng và dễ dàng nghiệm thu.

Qua bài viết trên, có thể thấy van bướm gang không phải ngẫu nhiên mà trở thành lựa chọn phổ biến nhất trên thị trường. Với sự cân bằng hoàn hảo giữa hiệu suất đáng tin cậy, độ bền trong các ứng dụng phổ thông và một mức giá thành cực kỳ cạnh tranh, nó đã chứng tỏ được giá trị của mình trong vô số hệ thống từ PCCC, cấp nước cho đến HVAC.
Van công nghiệp HP tự hào là đơn vị cung cấp các dòng van bướm gang chính hãng, đa dạng về chủng loại, kích thước và thương hiệu, cam kết đầy đủ CO, CQ. Để nhận báo giá và tư vấn kỹ thuật miễn phí, vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.

